​Σχετική νομοθεσία.

​

Λόγω της οικολογικής του αξίας, ο Υμηττός αποτελεί Τόπο Κοινοτικής Σημασίας (GR3000006 Υμηττός – Αισθητικό Δάσος Καισαριανής – Λίμνη Βουλιαγμένης), έκτασης 88.192,1 στρεμμάτων, βάσει της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τα ενδιαιτήματα και έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ξεχωριστά (GR3000015 Υμηττός, έκταση 83.194,7 στρέμματα). Στην περιοχή Natura περιλαμβάνεται και το Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής με το ΠΔ 91/22.1.1974 (ΦΕΚ 31/Α’/6.2.1974). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νόμος χαρακτηρίζει τα «αισθητικά δάση» ως «δάση αναψυχής, υγείας και περιπάτου», με ιδιαίτερη «αισθητική, υγιεινή και τουριστική» σημασία. Επίσης, με την Υπουργική Απόφαση 38070/19772/6.5.1976 (ΦΕΚ 683/Β’/24.5.1976) μέρος του δυτικού τμήματος του Υμηττού έχει χαρακτηριστεί ως μόνιμο Καταφύγιο Άγριας Ζωής, έκτασης περίπου 20.000 στρεμμάτων, χαρακτηρισμός που προϋποθέτει την αναγνώριση της σημασίας του Υμηττού για την άγρια πανίδα και την αυτοφυή χλωρίδα. Επιπλέον, ο Υμηττός αποτελεί «Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους» με την Υπουργική Απόφαση 25638/1968 (ΦΕΚ Β/669/30.11.1968). Όπως αναφέρεται στην απόφαση, σκοπός της κήρυξης αυτής είναι η διατήρηση και προστασία του χαρακτήρα του βουνού από την ασύδοτη λατόμηση και άτακτη οικοδόμηση. Ο Υμηττός περιλαμβάνει πολλά χαρακτηρισμένα δάση και δασικές εκτάσεις.

​

Το τελευταίο νομοθέτημα για τη προστασία του Υμηττού... προστατεύει όντως;​​​​​​​​​​​​​​​

​

Στις 20 Απριλίου 2010 τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο προεδρικού διατάγματος «Προστασία ορεινού όγκου Υμηττού», που όπως ο τίτλος και οι αρχικές προτάσεις μαρτυρούν, είχε στόχο να ενισχύσει το νομικό καθεστός προστασίας, ενός βουνού, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της Αθήνας, έχει μεγάλη σημασία για τους κατοίκους της και το περιβάλλον, αποτελώντας έναν μοναδικό, ποικιλόμορφο βιότοπο για εκατοντάδες είδη χλωρίδας και πανίδας, ενώ δέχεται έντονες πιέσεις, κυρίως οικιστικές. Για τους περισσότερους η λύση για την απόλυτη προστασία του Υμηττού είναι μία και μοναδική: χαρακτηρισμός του Υμηττού σε Εθνικό Δρυμό και δημιουργία Δασαρχείου Υμηττού και Φορέα Διαχείρισης.

​

Δικαιολογημένη είναι επομένως η έκπληξη περιβαλλοντικών οργανώσεων και επιστημόνων όταν διαπίστωσαν ότι το προωθούμενο προεδρικό διάταγμα δεν κινείτο προς αυτή την κατεύθυνση. Με το WWF Ελλάς και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία επικεφαλής, πολλές οργανώσεις και φορείς, με θλίψη διαπίστωσαν πως το εν λόγω σχέδιο «δεν παρέχει ουδεμία επιπλέον θωράκιση και προστασία για το βουνό».

​

Το Προεδρικό Διάταγμα «Καθορισμός μέτρων προστασίας της περιοχής του όρους Υμηττού και των Μητροπολιτικών πάρκων Γουδή - Ιλισσίων» (ΦΕΚ 187Δ/11) δημοσιεύτηκε στις 16 Ιουνίου 2011 και, συνοπτικά, χωρίζει τον Υμηττό σε πέντε ζώνες, ενώ προβλέπει τη μετεγκατάσταση των ήδη υφιστάμενων βιομηχανικών, βιοτεχνιών και των εγκαταστάσεων παραγωγής, αποθήκευσης και εμπορίας υλικών,

την αδρανοποίηση των λατομείων, τα οποία χαρακτηρίζει «ανενεργά» και την υποχρέωσή τους να προχωρήσουν στην αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος μέσα σε μία τριετία, την παραμονή των στρατοπέδων Ζορμπά και Φακίνου, την καθολική απαγόρευση του κυνηγιού καθώς και την αποστολή, μέσα σε διάστημα οκτώ μηνών, από τις νομαρχίες και τις περιφέρεις στην Υπηρεσία Κατεδάφισης, καταλόγου με όλα τα αυθαίρετα που υπάρχουν στον Υμηττό, προκειμένου να δρομολογηθεί η κατεδάφισή τους. Στο σχέδιο ΠΔ όμως, συμπεριλαμβάνονται και ορισμένες διατάξεις που χαρακτηρίζονται ως «δυσμενείς» σε σχετική μελέτη του Τμήματος Πολεοδομίας Χωροταξίας, Σχολής Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου που συντάχθηκε στις 15 Ιουνίου 2010. Πιο συγκεκριμένα αυτές είναι ότι δεν προωθείται η θεσμοθέτηση ενιαίας ζώνης απόλυτης προστασίας, η διατήρηση υφιστάμενων πρώην νόμιμων ή/και αυθαίρετων κτιριακών εγκαταστάσεων ή οχλουσών δραστηριοτήτων, η μη αποθάρρυνση εγκατάστασης νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, η αύξηση της αρτιότητας για «κοινωφελείς εγκαταστάσεις» εκπαίδευσης χωρίς παράλληλο περιορισμό στη μέγιστη επιφάνεια δόμησης, η αντιμετώπιση του Υμηττού ως «περιαστικό πάρκο αναψυχής και πολιτισμού» και όχι ως ενός δασικού χώρου, η έλλειψη διευκρινιστικών διατάξεων σχτεικά με τα μελλοντικά σχέδια ανάπτυξης νέων αυτοκινητοδρόμων, ασάφειες ή/και παραλείψεις σχετικά με το ρόλο των Συνδέσμων Προστασίας Περιβάλλοντος και, τέλος, η έλλειψη διασύνδεσης του ΠΔ σε σχέση με παράλληλους προγραμματισμούς (Μητροπολιτικός Φορέας για το «περιαστικό πράσινο», Καλλικράτης) με τη δασική νομοθεσία και το δασικό κτηματολόγιο.

​

Παρά τα αρκετά κενά και ελλείψεις του νέου ΠΔ, αμέσως υπήρξαν έντονες αντιδράσεις και προσφυγές εναντίον του, κυρίως από περιοχές του Κορωπίου, της Παιανίας, της Βάρης, της Γλυφάδας και της Αγίας Παρασκευής. Αιτήσεις ακυρώσεως του ΠΔ έχουν κατατεθεί από Δήμους αλλά και ιδιώτες, ενώ αρμόδιο για να αποφανθεί είναι το Συμβούλιο της Επικρατείας.

​

Παρά τα νομοθετήματα και τις ελλείψεις τους όμως, η πραγματικότητα στο βουνό μαρτυρά ότι οι πιέσεις από χρήσεις που υποβαθμίζουν τον δασικό χαρακτήρα του συνεχίζονται και εντείνονται. Σε αυτό συμβάλλει και η πολιτεία με άλλους νόμους όπως ο Ν.4014/11. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές μπετονένιοι σκελετοί ανεγείρονται εντός της Α' Ζώνης απόλυτης προστασίας ενώ μεγάλα τμήματα του Υμηττού είναι πρακτικά απροστάτευτα και έρμαια στις διαθέσεις λαθροθύρων και παράνομων βοσκών.​

​

Το ΦΕΚ 187Δ/11 μπορείτε να βρείτε εδώ (εξωτερικός σύνδεσμος) ενώ παρακάτω παρουσιάζεται ο χάρτης που συνοδεύει το σχετικό προεδρικό διάταγμα.